FOSFORİK ASİT
GENEL BİLGİLER
• Kimyasal Adı Phosphoric
Acid
• Kimyasal Formülü H3PO4
• Molekül Ağırlığı 97,994 g / mol
• CAS Numarası 7664-38-2
• Erime Noktası 40–42,4
°C
• Kaynama Noktası 212
° C
• Yoğunluk 1,6845 g/cm3
DİĞER İSİMLERİ
• 7664-38-2
• ORTOFOSFORİK ASİT
• O-Fosforik asit
• Sonak
• Phosphoric acid
• fosforik (V) asit
NASIL ÜRETİLİR
Fosforik asit ilk olarak
1694 yılında Robert Boyle tarafından fosfor pentoksiti suda çözerek hazırlandı.
Fosforik asit ( H3PO4
) 3 ana ticari yöntemle üretilebilir: yaş işlem, ısıl işlem ve kuru fırın
işlemi. Yaş işlem en yaygın yoldur ve asit fosfatlı gübre üretiminde (DAP, MAP,
SPA) kullanılabilir. Isıl işlem fosforik asit çok daha yüksek bir saflığa
sahiptir ve yüksek dereceli kimyasalların, ilaçların, deterjanların, gıda
ürünlerinin ve diğer gübre olmayan ürünlerin imalatında kullanılır. Kuru fırın
işlemi maliyet tasarrufu nedeniyle kullanılması planlanan işlemdir. Ham asit
fosfat kayadan hazırlanırken, daha yüksek saflıkta asit beyaz fosfordan
yapılır. Fosfor, ilk olarak kimyasal bir üretim süreciyle fosfor pentoksite
dönüştürülür. Daha sonra fosforik asit haline gelmesi için tekrar işlenir.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
ÖZELLİKLERİ
• Fosforik Asit, renksiz, kokusuz fosfor içeren inorganik bir
asittir.
• Sıvı genellikle% 85 sulu çözeltidir.
• Fosforik Asit erime noktası 40–42,4 °C, kaynama noktası 212
°C , yoğunluk 1,6845 g/cm3
dür.
• Doğada toksit ve uçucu değildir.
KULLANIM ALANLARI
• Gıdaya uygun fosforik asit ( katkı maddesi E338 [18] ),
çeşitli kolalar ve reçeller gibi yiyecek ve içecekleri asitlendirmek için
kullanılır ve keskin veya ekşi bir tat sağlar.
• Fosforik asit, diş hekimliği ve ortodonti alanında
aşındırma çözümü olarak, dişlerin dental alet veya dolguların yerleştirileceği
yüzeyleri temizlemek ve pürüzlendirmek için kullanılır.
• Endüstriyel alanda ağırlıklı olarak fosfatlı gübrelerin
üretiminde kullanılmaktadır.
• Diş simanlarında, albümin türevlerinin hazırlanmasında
kullanılmaktadır.
• Alkolsüz içeceklere keskin bir tat verir ve şekerli bir
çözelti içinde kolayca çoğalabilen küf ve bakterilerin büyümesini engeller.
Soda asitliğinin çoğu ayrıca fosforik asitten gelir.
• Aynı zamanda bir elektrolit, aşındırma maddesi, pas giderme
maddesi, pH değiştirici, ev temizlik maddesi, dispersiyon maddesi ve sanitasyon
maddesi olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.
• Fosfat dönüşümlü kaplama veya pasifleştirme ile pas
önleyici işlemde kullanılmaktadır.
• Naylon ve benzin yapımında bir katalizör olarak
kullanılmaktadır.
• Yanmaz ahşap ve kumaşlarda, litografik gravürde, tekstil
boyamada, hidrojen peroksitin saflaştırılmasında ve bir laboratuvar reaktifi
olarak kullanılmaktadır.
• Metaller için bir temizleyici olarak fosforik asit, çelik,
alüminyum veya çinko üzerinde boyanın yapışmasına yardımcı olan hafif bir
aşındırma oluşturur.
• Kozmetik ve cilt bakım ürünlerinde pH ayarlayıcı olarak
kullanılmaktadır.
DEPOLAMA
• Fosforik asit, hava geçirmez bir kapta, serin ve kuru bir
yerde saklanmalıdır. Saklanma sırasında paslanmaz çelik kaplar kullanılmalıdır.