ADİPİK ASİT
ADİPİK ASİT GENEL BİLGİLER
Kimyasal Adı : Adipic Acid (hexanedioic acid)
Kimyasal Formülü : C6H10O4
CAS numarası : 124-04-9
Molekül Ağırlığı : 146.14 g/mol
Erime Noktası : ≥151.5°C
Kaynama noktası : 330 °C
Yoğunluk : 1,36 g/cm³
pH :
2.5–3.0 (Sulu çözelti)
ADİPİK ASİT DİĞER İSİMLERİ
adipic acid
hexanedioic acid
124-04-9
Adipinic acid
E 355
1,4-Butanedicarboxylic acid
Acifloctin
Acinetten
Adilactetten
Hexanedioate
Adipidic acid
ADİPİK ASİT NASIL ÜRETİLİR
Adipik asit ilk olarak 1884 yılında
hint yağının nitrik asitle oksidasyonu ile elde edilmiştir. Adipik asit,
latince adipis yağ demektir, yağların oksidatif acılaşmasının (lipit
peroksidasyonu) bir ürünüdür. Günümüzde ticari adipik asidin hemen hemen
tamamı, benzenin ardışık iki oksidasyon işlemiyle hidrojenlenmesiyle elde
edilen siklohekzandan üretilmektedir.
Adipik asit pancar suyunda doğal
olarak bulunur. Ticari madde olarak yılda yaklaşık 2,5 milyon ton üretilir.
1906'da Fransız kimyagerler L. Bouveault ve R. Locquin, adipik asidin
sikloheksanolün oksitlenmesiyle üretilebileceğini bildirdi. Günümüzde en yaygın
üretim süreci, keton-alkol yağı adı verilen bir sikloheksanol-sikloheksanon
karışımının nitrik asit oksidasyonudur.
Endüstriyel açıdan bakıldığında, en
önemli dikarboksilik asittir. Bu dikarboksilik asidin çok azı doğal olarak
bulunur, ancak dünyanın çeşitli yerlerinde çok büyük ölçekte üretilir.
ADİPİK ASİT KULLANIM ALANLARI
Adipik asit, plastikler, poliester,
poliüretan, tekstil endüstrisi, gıda, ilaç ve parfüm endüstrilerinde çok
çeşitli uygulamalarda kullanılan önemli bir hammaddedir.
Naylon 6.6, plastik, poliester,
poliüretan ara maddesi olarak kullanımı:
·
Adipik asit, yaklaşık
%90 oranında 1,6-hekzametilendiamin ile polikondensasyon yoluyla hazırlanan Naylon-6,6
poliamidinin üretiminde kullanılır.
·
Esas olarak
naylon üretiminin öncüsü olarak, bu beyaz kristal tozdan yılda yaklaşık 2,5
milyar kilogram üretilir.
·
Altı karbonlu bir
diasit olan adipik asit poliüretanlar ve
plastikleştiriciler için başlangıç malzemesi olarak kullanılır.
·
Dünyanın en
yaygın olarak üretilen üçüncü sentetik plastik polimeri olarak kabul edilen polivinil klorür (PVC) için
plastikleştirici olarak kullanılabilir.
·
Ayrıca
plastikleştiriciler, kaplamalar, yağlayıcı katkı maddeleri ve özel katkı
maddesi uygulamalarının sentezi için bir ara madde olarak da kullanılır.
·
Monomerik ve
polimerik ester plastikleştiricilerde, polyester reçinelerde, yüzey kaplama
uygulamalarında, sert ve esnek üretan köpükler için poliüretan
formülasyonlarında, üretan kauçuklarda, elektrik için özel polyester
reçinelerde, reçine/fiberglas kalıplama için reçinelerde, ıslak mukavemetli
kağıt reçinelerinde, sentetik ester yağlayıcılar veya yağlayıcı katkı
maddelerinde hammadde olarak kullanılmaktadır.
Gıda endüstrisinde kullanımı:
·
Gıda ürünlerinde
jelleştirici yardımcı madde, asitlendirici, tatlandırıcı, mayalayıcı ve
tamponlayıcı reaktifler olarak kullanılır.
·
Adipik asit,
meyve aromalı içecekler, jöleler, reçeller ve jelatinli tatlıların
asitlendiricisi olarak kullanılır.
·
Ek olarak,
karakteristik ekşi tadı nedeniyle antiasitlerin formülasyonunda kullanılır.
Kuru gıdalarda tercih edilir çünkü higroskopik değildir, bu nedenle ortam
havasından nem emmez.
·
Adipik asit gıda
ürünlerinde öncelikle bir asitlendirici, tampon, jelleştirici yardımcı ve
bağlayıcı olarak işlev görür. Gıda endüstrisinde tamponlama ve nötrleştirme
amaçları için yaygın olarak kullanılır. Higroskopik olduğundan, kabartma tozu
ve meşrubat tozları hazırlamak için kullanışlıdır.
·
Şekerleme, peynir
analogları, yağlar ve tatlandırıcı özlerde kullanılır.
·
Düşük nem emilim
oranı nedeniyle, özellikle toz meyve aromalı içecek karışımları, kek
karışımlarının mayalama sistemleri, jelatinli tatlılar ve hazır pudingler gibi
kuru ürünlerde kullanılır.
·
Bu bileşik ve
tuzları peynir, reçel ve konserve meyvelerde kullanılır.
·
Antimikrobiyal,
antioksidan, pH tamponu ve jelleştirici olarak kullanılır.
·
Bu doymuş
dikarboksilik asit gıdalarda giderek daha fazla kullanılmaktadır. Gıda
tozlarına mükemmel jelatin formu verir.
·
İstenmeyen bir
keskinlik vermeden yumuşak, hafif ekşi bir tat verdiği için, adipik asit hassas
tatlara sahip ürünlerde kullanılır.
·
Üzüm aromalarına
ekşilik vererek kalıcı bir tamamlayıcı tat verir.
·
Adipik asit
jelatin bazlı tatlılarda, meyve aromalı içecekler için toz konsantrelerde,
şişelenmiş içeceklerde, tatlılarda, önceden pişirilmiş yiyeceklerde, konserve
sebzelerde ve tatlandırıcılarda kullanılmaktadır.
Adipik asit ve türevleri ayrıca:
·
Pestisitlerin,
boyaların, tekstil işleme maddelerinin, mantar öldürücülerin ve ilaçların
(örneğin sefalosporin ara maddeleri) hazırlanmasında kullanılır.
·
Zemin kaplamaları
için bir temel elde etmek amacıyla trimetilolpropan
ile de birleştirilebilir. Adipik asit polyesterleri, mükemmel kauçuk benzeri
malzemeler ve cilalar oluşturmak için diizosiyanitlerle reaksiyona girer.
·
Farmasötik
ürünler, böcek ilaçları ve mantar ilaçları için keton, nitril, diamin ve diamid
ara maddeleri üretmek için kullanılır.
·
Adipik asidin
izopropilesteri ve amilesteri, parfüm endüstrisinde sabitleyici olarak yaygın
olarak kullanılır.
ADİPİK ASİT FİZİKSEL VE KİMYASAL
ÖZELLİKLERİ
·
Polimer
endüstrisindeki en önemli monomerlerden biridir.
·
Düz zincirli dikarboksilik
asidin beyaz kristal tozudur.
·
Günümüzde dünyada
en çok kullanılan kimyasallardan biridir.
·
Suda az çözünür
ve alkol ve asetonda çözünür.
·
Alkolde çözünen
ve suda az çözünür.
·
Düşük buhar
basıncına sahip beyaz kristal bir katıdır.
·
Süblimleşmeye
olanak veren beyaz katı tozdur.
·
Higroskopik
değildir.
·
Adipik asit,
pancar suyunda doğal olarak bulunan bir dibazik karboksilik asittir.
·
Adipik asit,
karakteristik ekşi bir tada sahiptir.
·
Adipik asit,
herhangi bir pH'ta sitrik asitten
biraz daha ekşidir.
·
Apidik asidin
sulu çözeltileri, tüm gıda asitlendiricilerinin en az asidik olanlarıdır ve
2,5–3,0 pH aralığında güçlü bir tamponlama kapasitesine sahiptir.
·
Sulu çözeltileri,
yaygın gıda asitlerinin herhangi biri arasında en düşük asitliğe sahiptir. Bu,
birçok gıda ürününde oldukça arzu edilir. Bununla birlikte, çözeltilerinin pH'ı
meyvelerin ve diğer gıdaların kahverengileşmesini engelleyecek kadar düşüktür.
·
Çözünürlüğü oda
sıcaklığında fumarik asidin dört
ila beş katıdır.
·
Düşük nem
emilimine sahiptir.
·
Adipik asit,
esterleşme, amidasyon, indirgeme, halojenasyon, tuz oluşumu ve dehidratasyon
gibi reaksiyonlara giren renksiz, kokusuz, ekşi tatta kristal bir katıdır.
·
Ayrıca, endüstriyel
açıdan önemli birkaç polimerizasyon reaksiyonuna da girer.
·
Adipik asit çok
büyük hacimli bir organik kimyasaldır.
·
Adipik asit
(E355), sıcaklığa göre değişen suda, değişken bir çözünürlüğe sahiptir.
·
Adipik asit
doğada nadiren bulunur.
·
E355 numaralı
gıda katkı maddesi olarak bilinir.
·
Adipik asidin
tuzları ve esterleri adipatlar olarak bilinir.
·
Adipik asit, Gıda
ve İlaç Dairesi tarafından 'genel olarak güvenli olarak kabul edilmektedir. Bu
nedenle, daha yaygın gıda asitlendiricileri olan sitrik asit ve tartarik asitin yerine kullanılabilir.
·
Adipik asit
nispeten toksik değildir.
ADİPİK ASİT DEPOLAMA
Tutuşturucu kaynaklardan uzak tutulmalıdır.
Sıkıca kapatılmış bir kapta saklanmalı ve oksitleyici maddelerle temastan uzak
tutulmalıdır. Uyumsuz maddelerden uzakta, serin, kuru, iyi havalandırılan bir
alanda saklanmalıdır. Güçlü bazlardan uzak tutulmalıdır.
ADİPİK ASİT SATIŞI
ASR Kimya olarak, İstanbul, İzmir, Bursa,
Ankara, Kocaeli, Adapazarı, Sakarya, Tekirdağ, Edirne, Çanakkale, Muğla,
Gaziantep, Kahramanmaraş, Adana, Mersin, Hatay, Konya, Kütahya, Kayseri, Samsun,
Trabzon, Eskişehir, Yalova ve Rize gibi Türkiye’nin doğudan batıya, kuzeyden
güneye her iline adipik asit toptan satışını yapmaktayız.
Adipik asit nedir, adipik asit nereden alınır,
adipik asit nerede satılır, adipik asit fiyatı, adipik asit toptan fiyatı, adipik
asit satışı, adipik asit toptan satışı, adipik asit nereden tedarik edilir gibi
tüm soruların cevaplarını ASR Kimyadan bulabilirsiniz.