LESİTİN
GENEL
BİLGİLER
Kimyasal
Adı Lecithin
Kimyasal
Formülü C42H80NO8P
Molekül
Ağırlığı 758.1 g/mol
CAS
Numarası 8002-43-5 / 8030-76-0
(soya lesitini)
Erime
Noktası >145°C
Yoğunluk 1.0305 g/cm3
DİĞER
İSİMLERİ
• LECITHIN
• Lecithin (NF)
• Lesitin soya
• Granulestin
• Toz soya lesitini
• Gayatri soya lesitin
• Ovovitellin
• E322
• Ayçiçek lesitini
• Phospholutein
• Gliddex
• Kelecin
• Lecithine
• Alcolec S
• Soybean Lecithin Powder
• Soya lesitini
NASIL
ÜRETİLİR
Lesitin,
doğal fosfolipidlerin bir karışımıdır ve genellikle soya fasulyesi, ayçiçeği,
kanola, yumurta sarısı gibi kaynaklardan elde edilir. En yaygın lesitin türü
soya lesitinidir. Soya lesitini, soya fasulyesinden elde edilen doğal bir
fosfolipid karışımıdır ve özellikle gıda, kozmetik, ilaç ve hayvan yemi
endüstrilerinde emülgatör (karıştırıcı) olarak yaygın şekilde kullanılır.
• Soya fasulyeleri önce yabancı
maddelerden arındırılır ve kurutulur.
• Fasulyeler kırılarak küçük parçalara
ayrılır.
• Parçalanmış fasulyeler ince pul haline
getirilir.
• Soya pulları genellikle hekzan gibi
bir solventle muamele edilerek yağları alınır.
• Ham soya yağı bu işlem sonunda elde
edilir.
• Bu aşama, lesitinin ham soya yağından
ayrıştırıldığı kısımdır.
• Su veya su buharı ham yağa eklenir.
• Su ile birlikte fosfatidler (lesitin)
yağdan ayrışır.
• Bu karışım santrifüj ile ayrılır.
Üstte neredeyse saf hale gelen soya yağı, altta hidratlanmış fosfatidler (ham
lesitin) bulunur.
• Ayrılan ham lesitin, vakum altında
kurutulur (suyun uzaklaştırılması için).
• Gerekirse alkol ile fraksiyonlama veya
enzimatik modifikasyon gibi işlemlerle daha rafine ürünler elde edilebilir.
FİZİKSEL
VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
Lesitin
emülgatör, dispersan, stabilizatör gibi işlevsel özellikleri sayesinde çok
yönlü bir katkı maddesidir. Bu da fiziksel/kimyasal yapısındaki amfipatik
doğasından kaynaklanır.
• Sıvı, viskoz sıvı, toz veya granül
şeklinde olabilir.
• Rengi açık sarıdan koyu kahverengiye
değişebilir. Rafine edildikçe rengi açılır.
• Hafif karakteristik bitkisel kokusu ve
nötr/bitterimsi tadı vardır.
• Erime noktası saf fosfolipidlerde
yaklaşık -30°C ila +50°C arasında değişir (karışıma bağlı).
• Yoğunluk (özgül ağırlık) yaklaşık
1.03–1.07 g/cm³ (sıvı formda)
• Sıvı lesitin oldukça viskozdur;
sıcaklıkla viskozitesi azalır.
• Kurutulmamış formda %20–30 nem
içerebilir; toz formda çok düşüktür.
• Yapısı, fosfatidilkolin,
fosfatidiletanolamin, fosfatidilinositol, fosfatidik asit ve trigliserit gibi
fosfolipidlerden oluşur.
• Hem hidrofilik (su seven) hem de
hidrofobik (su sevmeyen) kısımlara sahiptir. Bu özellik onu iyi bir emülgatör
yapar.
• pH değeri (suda çözünür formu)
genellikle nötr veya hafif asidiktir. (pH ~6–7)
• Suda tam çözünmez, ancak suda dispers
(dağılabilir). Alkol, eter, asetonda çözünür. Yağlarla karışabilir (lipofilik).
• Doymamış yağ asidi zincirleri
hidrojenlenerek (hydrogenation) stabilitesi artırılabilir.
• İçerdiği doymamış yağ asitleri
nedeniyle oksidasyona (bozulmaya) karşı hassastır.
• Biyolojik olarak parçalanabilir ve
toksik değildir. Genellikle GRAS (Generally Recognized As Safe) olarak kabul
edilir.
KULLANIM
ALANLARI
Lesitin
çok yönlü yapısı sayesinde birçok farklı endüstride kullanılmaktadır.
Gıda
Endüstrisi
• Lesitin gıda sektöründe en yaygın
kullanılan katkı maddelerinden biridir. Avrupa’da E322 koduyla bilinir.
• Çikolata, margarin, dondurma
imalatında emülgatör olarak kullanılır, su ve yağın karışmasını sağlar.
• Fırıncılıkta hamurun yapısını
geliştirir, bayatlamayı geciktirir.
• Şekerleme ve çikolata üretiminde
kalıplara yapışmayı önler.
• Krema, kahve kreması, soslar gibi
ürünlerde homojenlik sağlar.
• Düşük yağlı ürünlerde yağ yerine
kısmen kullanılabilir.
• Pişirme spreylerinde yağın sıçramasını
önler.
• GDO'suz ve hayvansal katkı içermeyen
alternatif olarak lesitin tercih edilir (ör. ayçiçeği lesitini).
İlaç
ve Sağlık Sektörü
• Özellikle liposomal sistemlerde
ilaçları hücreye taşımada kullanılır.
• Kapsül ve tablet üretiminde,
kaplamada, dağılabilirlikte rol oynar.
• Beyin fonksiyonlarını destekleyici
besin takviyesi olarak kullanılır (kolin kaynağı olarak).
• Lipid bazlı ilaç formülasyonlarında
tercih edilebilir (örneğin bazı kanser ilaçları, vitaminler).
Kozmetik
ve Kişisel Bakım Ürünleri
• Krem ve losyonlarda yağ-su fazını
dengelemek için emülgatör olarak kullanılır.
• Deriye su tutucu özellik katar ve
nemlendiricilik sağlar
• Fosfolipid yapısı sayesinde cilt
bariyerini destekler.
• Etken maddeleri stabilize eder ve
iletilmesini kolaylaştırır.
Hayvan
Yemi ve Tarım
• Hayvan yemi karışımlarına enerji
kaynağı ve karıştırıcı olarak katılır.
• Özellikle genç hayvanlarda yağların
sindirimini kolaylaştırır.
• Tarım kimyasallarında emülgatör olarak
kullanılır (pestisit ve gübre çözeltileri).
Endüstriyel
Kullanım
• Boyalar ve mürekkeplerde dağıtıcı ve
yüzey aktif madde olarak kullanılır.
• Plastiklerde kalıp ayırıcı ve yüzey
düzleştirici olarak kullanılabilir.
• Tekstilde yağlayıcı ve yumuşatıcı
madde görevi görür.
• Biyoteknolojide hücre kültürü ve
liposomal sistemlerde membran bileşeni olarak kullanılabilir.
DEPOLAMA
• Işıktan uzak tutulmalıdır. Güneş
ışığına ve UV'ye maruz kalmak, oksidasyonu hızlandırır.
• Serin ortamda saklanmalıdır (ideal
sıcaklık 10–25°C). Soğuk ortam, özellikle sıvı lesitin için oksidasyonu
yavaşlatır.
• Hava geçirmez ambalajlarda muhafa
edilmelidir. Lesitin oksijenle temas ettiğinde bozulabilir (özellikle doymamış
yağ asitleri içerdiği için). Vakumlu veya azotla dolu ambalajlar tercih edilir.
• Nemden korunmalıdır. Toz ve granül
formdaki lesitin nem çekicidir (higroskopiktir). %50'nin altında bağıl nem
oranına sahip kuru ortamlarda saklanmalıdır.
• Uygun ambalaj materyali
kullanılmalıdır. Sıvı lesitin metal veya plastik bidonlarda (kapalı, gıda
onaylı), toz lesitin ise kraft torbalar, alüminyum laminasyonlu ambalajlarda
muhafaza edilmelidir.
Sıvı
Lesitin: Serin, karanlık yerde; tercihen paslanmaz çelik tanklar veya gıda
onaylı plastik kaplarda saklanmalıdır. Hava ile teması en aza
indirilmelidir. Depolanması sırasında
oksidasyon önleyici eklenebilir (örneğin tokoferol/vitamin E).
Toz
Lesitin: Kurutulmuş olduğundan nem çok kritik bir faktördür, ağzı sıkıca kapalı
paketlerde ve kuru ortamlarda saklanmalıdır. Gıda ürünleriyle temas edebilecek
malzemelerle paketlenmelidir. Akışkanlığı ve stabilitesi yüksektir, ancak yine
nemden korunmalıdır
LESİTİN
SATIŞI
ASR
Kimya olarak, İstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Kocaeli, Adapazarı, Sakarya,
Tekirdağ, Edirne, Çanakkale, Muğla, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adana, Mersin,
Hatay, Konya, Kütahya, Kayseri, Samsun, Trabzon, Eskişehir, Yalova ve Rize gibi
Türkiye’nin doğudan batıya, kuzeyden güneye her iline lesitin toptan satışını
yapmaktayız.
Lesitin
nedir, lesitin nereden alınır, lesitin nerede satılır, lesitin fiyatı, lesitin
toptan fiyatı, lesitin satışı, lesitin toptan satışı, lesitin nereden tedarik
edilir gibi tüm soruların cevaplarını ASR Kimyadan bulabilirsiniz.